De zomer komt er aan en daarmee leek het mij een geschikte tijd om wat folklore rondom de maand juni hier op de blog te slingeren. Juni wordt ook wel zomermaand of weidemaand genoemd. Rozenmaand is nog een andere naam. De eerste helft van deze maand is nog lente, tot aan de zomerzonnewende (+/- 21 juni). Daarna is het écht zomer. Op 24 juni is de dag van Sint-Jan.
Om mee te beginnen wat spreuken:
Juniregen is Gods zegen. Komt zonneschijn daarbij, dan maakt hij boer en stadslui blij.
Een boon in juni geplant, geeft vijftig in een hand.
De eerste juni kil en wak, brengt veel koren in de zak.
Juni met veel donder, brengt de oogst ten onder.
Waait in juni de noordenwind over het land, dan krijgt de boer veel koren in z’n hand.
Is de juni-avond mistig, dan het weer met gaven kwistig.
Juni vochtig en warm, dan maakt ze de boeren niet arm.
Is er in juni pas zonneschijn, dan wordt de zomer klein maar fijn.
Niet te koel, niet zwoel, niet te nat, en niet te droog, juni vult de schuren hoog.
Het moge duidelijk zijn dat juni niet bepaald kil en wak begint. Met een weekend dat tropische tempraturen brengt, is het nog maar de vraag of er ook veel koren in de zak komen. Het is nog maar de vraag of we veel donder gaan krijgen. Als dat gebeurt, dan is het nog maar afwachten of er een goede oogst van het land te halen valt. Dus mocht u bij een boer wonen, houd een oogje in het zeil.
Hoewel deze spreuken wat stoffig aan kunnen doen, zijn ze gestoeld op generaties van kennis van het land en weer. Dat wil niet zeggen dat ze altijd kloppen, maat wel handig om in uw achterhoofd te houden.
Afijn. Er zijn twee dagen die belangrijk zijn om te onthouden. Als eerste de zomerzonnewende op 21 juni (+/-) en de dag- 24 juni -van Sint-Jan (Johannes de Doper). Tijdens de zomerzonnewende kan je jezelf en vee/dieren zuiveren van kwade geesten en jezelf verzekeren van geluk/goede gezondheid/vruchtbaarheid. Tijdens de dag van Sint-Jan kan je Sint-janskruid verzamelen. Het kruid bloeit rond het Sint-Jansfeest, de tijd dat de zon op zijn hoogst staat met gele bloemen die dan ook worden geoogst. Met wortel en al!
De rode olie die de plant bevat heeft voor veel legendevorming geleidt, bij de oude Germanen zou het, het bloed zijn geweest van Balder, de Germaanse God van de natuur, de zomer en het terugkerende licht. Daarbij ook het bloed van Wodan nadat hij door een everzwijn was verwond. Na de kerstening bracht men het met het bloed van Christus in verband met de plant. Ook bracht men de rode olie in verband met wondgenezing, in Engeland noemde men de plant daarom ook wel ‘Balm-of-Warrior’ (Balsem van de Krijger). Aan het kruid werden allerlei magische krachten toegedicht, bijvoorbeeld bond men het op daken om te beschermen tegen onweer, ook waren er vruchtbaarheidsrituelen verbonden aan het kruid, bijvoorbeeld een vrouw die graag kinderen wilde moest op Midzomernacht, naakt het kruid plukken.
Ook zou het Sint-janskruid tegen heksen en de duivel beschermen, om deze reden werd het ook vaak gedragen door mensen of aan stallen bevestigd. U kan het ook in uw huis ophangen, of een poeder van maken om uw drempel mee te bestuiven. Een van de bijnamen van deze plant is dan ook ‘jaag den duivel‘ en ‘duivelsdruif‘. Een bij uitstek geschikte plant om tovergespuis van uw lijf en uit uw huis te houden!
Om deze blog af te sluiten: kijk uit met Sint-Janskruid! Als u van plant bent om het te gebruiken in de vorm van bijv. een thee, een tinctuur, etc. verzeker u er dan van dat u a) geen medicatie gebruikt die afgebroken kan worden door Sint-Janskruid. Antidepressieva, de Pil, en bloedverdunners vallen hier onder. Ook niet gebruiken als u zwanger bent. Uitwendig spiritueel gebruik, zoals een bosje bij de deur hangen, is altijd een optie en gelang naar eigen inzicht.
Al met al wens ik u allen een hele prettige juni toe, een goede zomerzonnewende en succes met het oogsten van Sint-Janskruid.
– Caspar; de duivelbanner van Over de IJssel
De duivelbanner van Over de IJssel 